Konferencja naukowa ALMAMER

Szlaki kulinarne pomogą w promocji Mazowsza

Mapa szlaku Mazowiecka Micha Szlachecka

Wspaniale zaspokojony głód na turystycznej trasie lub w miejscu pobytu urlopowego czy weekendowego pozostaje na długo w pamięci nie tylko koneserów. Z pobytów w zakładach gastronomicznych, czy to w miejscowości zamieszkania, ale zwłaszcza z podróży, pamiętamy potrawy (zwłaszcza wtedy, gdy były „inne od innych"), sprawną, miłą, kompetentną obsługę, wystrój, specyficzną atmosferę lokalu, a szczególnie wszystko to, co składa się na wyjątkowość miejsca i sytuacji.

Niestety, w pamięci pozostają (i to często na długo) także nieliczne już dziś przypadki, gdy wizyta w zakładzie gastronomicznym wiązała się ze złymi doświadczeniami. Te złe doświadczenia konsumenta, którego zresztą zawsze lepiej nazywać gościem, wynikały często z lekceważenia pewnych spraw, być może mało istotnych dla personelu, a ważnych dla gościa.

Kreowanie szlaków kulinarnych może sprzyjać poprawie przepływu informacji, racjonalnemu kojarzeniu popytu i podaży w sferze usług gastronomicznych świadczonych dla uczestników ruchu turystycznego. Szlaki kulinarne wykazują pewne podobieństwo do tematycznych tras turystycznych, charakteryzujących się jednym, wspólnym motywem. Mogą być powiązane wydarzeniami historycznymi, stylami architektonicznymi, znanymi postaciami. Tym wyróżnikiem może być sama oferta kulinarna, przy czym jej rola może mieć znaczenie podstawowe lub uzupełniające.

Kulinarne tradycje Mazowsza

Kulinarne tradycje mają także tereny obecnego województwa mazowieckiego. Od dawna promowane są potrawy kuchni kurpiowskiej Puszczy Zielonej, a w ostatnich latach szczególnie zaawansowaną okazała się inicjatywa o nazwie Wielki Gościniec Litewski. Promocją kulinarnych tradycji regionu zajmuje się Mazowiecka Regionalna Organizacja Turystyczna, która zainspirowała powstanie grupy produktowej Szlaku folkloru i smaków Mazowsza. Pierwszą zawansowaną inicjatywą jest „Mazowiecka Micha Szlachecka", partnerstwo obiektów gastronomicznych i hotelowych z wschodnich terenów województwa mazowieckiego.

Ze światowymi trendami przejawiającymi się coraz większą popularnością kulinariów zgodna jest ALMAMER Szkoła Wyższa, uczelnia mająca już dwudziestoletnie doświadczenie w zakresie kształcenia kadr turystyki, promująca i propagująca działania innowacyjne.

Punkt widzenia naukowców

Z inicjatywy Katedry Gospodarki Turystycznej, Hotelarstwa i Gastronomii ALMAMER Szkoły Wyższej oraz Departamentu Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich Urzędu Marszałkowskiego Województwa Mazowieckiego w kwietniu 2014 r. odbyła się konferencja naukowa „Szlaki kulinarne jako element turystycznej atrakcyjności regionu Mazowsze".

Jak podkreślił inicjator przedsięwzięcia dr Piotr Dominik, kierownik wspomnianej katedry, konferencja była podsumowaniem działań i badań, podejmowanych przez Departament i Uczelnię w 2013 roku. Celem organizatorów było przekazanie wiedzy o potencjale promocyjnym produktów tradycyjnych i regionalnych występujących na terenie województwa mazowieckiego, w tym możliwości wykorzystania idei szlaków kulinarnych w promocji regionu i tworzeniu nowych miejsc pracy lub źródeł dodatkowego dochodu.

Za celowe uznano dalsze propagowanie optymalnych zasad planowania, wdrażania, promowania i monitorowania szlaków. Szczególnie ważne jest włączanie do tej idei jak najszerszej grupy partnerów, w tym organizacji turystycznych i agroturystycznych, producentów żywności ekologicznej i lokalnej (i ich organizacje), przetwórców, hotelarzy, kwaterodawców, organizatorów wypoczynku na wsi, biura podróży, gestorów obiektów kultury i organizatorów imprez, wydawców literatury turystycznej itd.

Potencjał kulturowy Mazowsza i jego walory przyrodnicze sprzyjają kreowaniu nowych szlaków. Zwrócił na to uwagę prof. dr Franciszek Midura przedstawiając konkretne propozycje. Zamki, pałace, dwory, zabytkowe wsie, zabytki postindustrialne, folklor, parki narodowe i krajobrazowe – to tylko niektóre grupy atrakcji, których istotnym składnikiem może być turystyczny produkt kulinarny.

Gastronomia w roli ambasadora regionu

Dr Jan Paweł Piotrowski zwrócił uwagę na pogłębiającą się dywersyfikację oczekiwań turystów, odnoszącą się także do zróżnicowanych oczekiwań od usług gastronomicznych. Dziś kontakt z gastronomią nie wynika jedynie z konieczności zaspokojenia biologicznej potrzeby głodu. Gastronomia staje się atrakcją, wyróżnikiem, ambasadorem regionu. Przynależność lokali gastronomicznych do określonych szlaków winna być swoistą nobilitacją. Szlaki powinny być jednak sprawnie i konsekwentnie zarządzane i traktowane jako ważne, ale nie jedyne narzędzie promocji. Ich powoływanie powinien cechować realizm, konsekwencja działań. Nadmiar nieprzemyślanych inicjatyw, którymi z różnych powodów nie można sprawnie zarządzać, może spowodować ich deprecjację.

Ważną rolę odegrały prezentacje idei Sieci Dziedzictwa Kulinarnego na Mazowszu, a także studia sprawdzonych przypadków: „Wielkiego Gościńca Litewskiego" (etnograf, mgr Maria Koc, dyrektor Sokołowskiego Ośrodka Kultury w Sokołowie Podlaskim), szlaku „Mazowiecka Micha Szlachecka" (Małgorzata Zaranek, współorganizator szlaku kulinarnego), „Dziedzictwo kulturowe i kulinarne Węgrowa – Kraina Mistrza Twardowskiego" (Jadwiga Snopkiewicz, wiceburmistrz Węgrowa).

Wśród smakołyków degustowanych przez uczestników konferencji były: żurek staropolski, chleb razowy na zakwasie skibniewski, kulki baranie w sosie południowym, kibiny, pierogi, krokieciki, piróg, pasztet szlachecki, kiełbasa szlachecka, ciasto z kaszy jaglanej z serem białym.

Było merytorycznie i smacznie. Nieobecni nie mieli więc racji. Na pocieszenie. Wszystkie referaty z konferencji znajdą się monografii przygotowywanej przez ALMAMER.

Jan Paweł Piotrowski