Konferencja SALOS i AWF w Warszawie

Humanistyczne aspekty sportu i turystyki

Już od kilkunastu lat Salezjańska Organizacja Sportowa RP (SALOS), wspólnie z Akademią Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego zaprasza dorocznie przedstawicieli nauki i praktyki na konferencje naukową. Tematem konferencji, która odbyła się w październiku 2008 r., były „Humanistyczne aspekty sportu i turystyki”.

Przedsięwzięcie wsparli: Ministerstwo Sportu i Turystyki, Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego i Urząd Miasta Stołecznego Warszawy.
W sympozjum uczestniczyło prawie stu wybitnych profesorów i wykładowców z wielu uczelni, mi.in. - Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Uniwersytetu Jagielońskiego, Uniwersytetu Warszawskiego, Uniwersytetu Kard. Wyszyńskiego, Uniwersytetu Rzeszowskiego, Akademii Wychowania Fizycznego z Warszawy, Krakowa, Katowic, Poznania, Gdańska.
Konferencję prowadził prezes SALOS – prof. Zbigniew Dziubiński, który stwierdził .m.in. in.: - Późna nowoczesność charakteryzuje się dużą niestabilnością życia współczesnego człowieka. Cechy czasów: konieczność zaufania społecznego (niemożność zdobycia pełnej wiedzy); globalna ekspansja ryzyka, niepewność sytuacji społecznych; zróżnicowanie wartości interesów pomiędzy jednostkami a zbiorowościami.
Ks. dr Sławomir Łubian - inspektor Towarzystwa Salezjańskiego mówił o roli sportu i turystyki w wychowaniu młodzieży. Te dziedziny są receptą na nudę i pomysłem na życie. Istnieje pilna potrzeba promocji pozytywnej struktury wolnego czasu.
Omawiając zagadnienia turystyki w perspektywie filozofii i teologii prof. Józef Lipiec (AWF Kraków) zwrócił uwagę na fundamentalne pytanie, które zdajemy sobie w sensie dosłownym i metafizycznym. Czy – także turyści – powinni iść tam, dokąd idą wszyscy? Istnieje w tym zakresie kilka możliwości. Pierwsza droga - wynikająca z tradycji naśladownictwa – oznacza powielanie utartych schematów: idziemy tam, dokąd idzie większość. Druga z dróg jest bardziej odważna. Oto idziemy szlakiem nieprzetartym, korzystając jednak z pewnych wskazań. Ten szlak jest tylko zarysowany przez kogoś.
Droga trzecia przeznaczona jest dla odważnych, którzy szukają nieprzetartych dróg: szlaki wyznaczają sobie sami.
Ks. prof. Stanisław Kowalczyk (UKSW Warszawa) mówił m.in. o turystyce w perspektywie humanizmu integralno-dynamicznego. - Tak dziś eksponowana estetyka nie może zabijać etyki – podkreślił.
Dr hab. Marta Zowisło (AWF Kraków) przedstawiła filozoficzne implifikacje turystyki zrównoważonej. Podkreśliła, że sportowa i turystyczna aktywność człowieka jest jedną z jego cech wyróżnionych przez Papieża – Polaka. To wyjątkowa sfera działalności, w której dochodzi do mocnego związania ciała i duszy.
Ojciec Tacjan Wójciak mówił o roli turystyki w spełnianiu marzeń człowieka. To właśnie posiadanie marzeń jest cechą wyróżniającą człowieka.
Interesujące refleksje „Pamięć o podróży – koncepcja podróży przedłużonej” zdominowały wypowiedzi dr. Krzysztofa Mąki (AWF Kraków). Zauważył on, że podróż niekoniecznie kończy się w momencie powrotu do domu, zresztą zaczynać się też powinna przed wyruszeniem w drogę. Istotną rolę – dla jej wartości - odgrywa samo przygotowanie podróży, jak też umiejętność selekcji wspomnień.
Mówiąc o filozoficznych aspektach turystyki, dr Iwona Cybula (AWF Kraków) zastanawiała się: co łączy doświadczenie życiowe człowieka z doświadczeniem podróży. W jednym i w drugim przypadku intencja poznania skierowana jest na byt świata i jego różnorodność. Turystyka to przekraczanie bariery jednostronności, szansa kontemplacji i podziwu dla piękna.
Procesy profesjonalizacji kultury fizycznej, w tym także turystyki były tematem wypowiedzi prof. Zbigniewa Krawczyka (ALMAMER WSE), który przedstawił m.in. specyfikę rynku pracy w kulturze fizycznej i kształtowanie się zawodów w tej dziedzinie.
W innych referatach przedstawiono m.in.: humanistyczne aspekty taternictwa, powiązania ochrony przyrody z turystyką narciarską w okresie przedwojennym, a także motywy i cele uprawiania turystyki religijnej. Dr Paweł Różycki (AWF Kraków) zauważył, że pielgrzymkom przyświecał zawsze motyw edukacyjny, a więc były bliskie turystyce poznawczej.
„Między potrzebą naturalną a wykreowaną – turystyka i turysta XXI wielu” – to tytuł rozważań Jana Wysokińskiego (ALMAMER WSE), natomiast Jan Paweł Piotrowski z tej samej uczelni przedstawił analizę „Przewodniki turystyczne - dawniej i dziś”, zwracając uwagę na współczesne funkcje literatury turystyczno-krajoznawczej, która nie powinna być traktowana jedynie jako towar handlowy.
Rozważając pedagogiczne i psychologiczne aspekty sportu i turystyki – dr Wiesław Siwiński
mówił o promocji turystyki i rekreacji na wsi jako obowiązku prawnym samorządów gminnych, natomiast kodeks etyczny w turystyce zaprezentował prof. Władysław Hiżniak (Politechnika Białostocka). W tym kodeksie należy odrębnie rozpatrywać misję pracownika turystyki jako: obserwatora życia, mistrza zawodu, członka społeczeństwa.
„Jan Paweł II – turysta w drodze do Boga i człowieka” – to tytuł rozważań dr Jolanty Derbich (AWF Kraków), która przypomniała m.in. przesłanie Papieża – Polaka na Światowy Dzień Turystyki w roku 2001 - „Należycie ukierunkowana turystyka staje się okazją do dialogu między cywilizacjami i kulturami, a w istocie wyświadcza cenną przysługę pokojowi”.
-------------------
„Humanistyczne aspekty sportu i turystyki” to tytuł, liczącej blisko pięćset stron, monografii towarzyszącej konferencji, pod redakcją prof. Zbigniewa Dziubińskiego. Znalazły się w niej interesujące szkice dotyczące historii sportu i turystyki w różnych regionach kraju.
(jpp)