Badania naukowe w turystyce - stan i perspektywy rozwoju

Badania naukowe w turystyce - stan i perspektywy rozwoju / red. nauk. Leszek Butowski; Szkoła Główna Turystyki i Rekreacji. – Warszawa: Wydawnictwo Grupy Uczelni „Vistula”, 2013,– 225 s.; tab., wykr.; 24 cm. Seria: Monografie. ISBN 978-83-63469-01-6

Monografię niniejszą opracowano z okazji jubileuszu 40-lecia Instytutu Turystyki w Warszawie oraz związanego z nim sympozjum naukowego „Badania naukowe w turystyce – stan i perspektywy rozwoju”.
Instytut Turystyki, jako samodzielna jednostka badawcza, powstał w 1972 roku i od początku istnienia prowadzono w nim interdyscyplinarne badania nad turystyką, współpracując z wybitnymi polskimi naukowcami. Dzięki temu w ciągu czterech dekad funkcjonowania placówki powstał imponujący dorobek naukowy, obejmujący szerokie spektrum problematyki badawczej, w tym m.in. takie zagadnienia, jak: społeczne uwarunkowania rozwoju turystyki, ilościowe i jakościowe badania ruchu turystycznego, ekonomiczne aspekty popytu i podaży turystycznej, problematyka zagospodarowania turystycznego kraju, a w ostatnim okresie także regionalne i krajowe strategie rozwoju turystyki.
Instytut Turystyki od początku swego istnienia stanowił resortowe zaplecze badawcze odpowiedzialne m.in. za przygotowanie danych krajowych dla międzynarodowych instytucji turystycznych. W różnych okresach funkcjonowania współpracowali z nim ściśle wybitni polscy badacze turystyki, reprezentujący różne podejścia badawcze, w tym m.in. profesorowie: Stefan Bosiacki, Zygmunt Filipowicz, Grzegorz Gołembski, Stanisław Liszewski, Krzysztof Przecławski, Olaf Rogalewski, Aleksander Ronikier, Jerzy Wyrzykowski, Janusz Zdebski. Zakres tematyczny monografii nawiązuje zatem w sposób naturalny do interdyscyplinarnego profilu naukowego Instytutu Turystyki i oddaje możliwie szeroki wachlarz współczesnych badań nad turystyką.
Publikacja składa się z trzech części. W pierwszej zawarto rozdziały poświęcone różnym aspektom teoretycznym i metodologicznym badań nad turystyką. W drugiej części przedstawiono dorobek oraz aktualne kierunki prac badawczych w zakresie turystyki, prowadzone przez wybrane krajowe ośrodki naukowe. Całość uzupełnia tekst odnoszący się do perspektywy międzynarodowej badań nad turystyką. Autorami poszczególnych rozdziałów są uznani badacze turystyki z całego kraju, reprezentujący różne dyscypliny nauki, dlatego też tematyka monografii jest zróżnicowana. Obejmuje zagadnienia związane z teoretycznymi i metodologicznymi aspektami badań nad turystyką w zakresie jej wpływu na gospodarkę; omawia możliwości modelowania i typologizacji zjawisk turystycznych; odnosi się także do zagadnień terminologicznych i języka naukowego stosowanego w badaniach nad tą dziedziną. Odrębna część książki zawiera sprawozdania z prac krajowych ośrodków naukowych podejmujących badania nad turystyką, a wśród nich uznanych centrów badawczych prowadzących od dawna badania w tej dziedzinie (Łódź, Wrocław), a także ośrodków młodszych, mogących jednak pochwalić się znacznym dorobkiem naukowym (Lublin, Szczecin). W trzeciej części monografii przedstawiono rozdział poświęcony europejskim badaniom naukowym w sektorze turystyki. Dało to możliwość porównania dorobku krajowego z pracami prowadzonymi przez zagraniczne ośrodki badawcze.
Reasumując warto podkreślić, że od 2012 roku Instytut Turystyki (po różnych zawirowaniach organizacyjnych, które stały się jego udziałem w ostatnich latach) działa w nowym otoczeniu instytucjonalnym. Stanowi bowiem samodzielną jednostkę badawczą funkcjonującą w strukturze uczelni niepublicznej - Szkoły Głównej Turystyki i Rekreacji, wchodzącej w skład Grupy Uczelni Vistula. Władze Uczelni pragną stworzyć silny ośrodek dydaktyczny i naukowy przygotowujący kadry naukowe oraz prowadzący badania nad turystyką. Pozostaje mieć nadzieję, że cel ten uda się osiągnąć, co oznacza, że Instytut Turystyki będzie mógł kontynuować i rozwijać prace badawcze oraz w dalszym ciągu cieszyć się mianem czołowego krajowego ośrodka badawczego w dziedzinie turystyki. 
Leszek Butowski

Spis treści
Część pierwsza: Teoretyczne i metodologiczne aspekty badań nad turystyką
● Wiesław Alejziak: Typologizacja i modelowanie jako instrumenty naukowego wyjaśniania zjawisk i procesów turystycznych;
● Stefan Bosiacki: O potrzebie interdyscyplinarnych badań naukowych w turystyce;
● Krzysztof Celuch: Przemysł spotkań w Polsce w 2012 roku – próba analizy ilościowo-jakościowej;
● Ewa Dziedzic: Gospodarcze znaczenie turystyki – aspekty teoretyczne;
● Andrzej Kowalczyk: Wybrane problemy terminologiczne w naukach o turystyce;
● Teresa Skalska: Możliwości i ograniczenia wykorzystania badań wydatków turystów do oceny oddziaływania turystyki na gospodarkę;
Część druga: Z dorobku naukowego krajowych ośrodków badawczych
● Stanisław Liszewski: Stan i kierunki badań nad turystyką w łódzkim ośrodku akademickim;
● Aleksander Panasiuk: Stan i kierunki badań nad turystyką w szczecińskim ośrodku naukowym;
● Andrzej Świeca, Teresa Brzezińska-Wójcik: Metodyczne i teoretyczne aspekty w badaniach nad turystyką w geograficznym ośrodku lubelskim;
● Jerzy Wyrzykowski: Dorobek naukowo-badawczy ośrodka wrocławskiego w zakresie turystyki;
Część trzecia: Perspektywa międzynarodowa badań nad turystyką
● Grzegorz Gołembski: Europejskie badania naukowe e sektorze turystyki – stan, możliwości i bariery współpracy naukowej między Polską a Europą.
● Zamówienia realizuje Elżbieta Nagórka, Instytut Turystyki, Szkoła Główna Turystyki i Rekreacji, ul. Chodakowska 50, 03-816 Warszawa, tel. +48 22 256-88-71, e.nagorka@vistula.edu.pl
● Wymianę międzybiblioteczną realizuje Bożena Bokota, Międzyuczelniana Biblioteka Grupy Uczelni „Vistula”, ul. Stokłosy 3, 02-787 Warszawa, tel.: 22 457-23-63, email: biblioteka@vistula.edu.pl
Źródło: Krzysztof Łopaciński, korespondencja nadesłana 09.05.2013